करिअरनामा ऑनलाईन । शालेय तसेच महाविद्यालयीन (SWAYAM Portal Courses) विद्यार्थ्यांसाठी एक मोठी अपडेट आहे. उच्च शिक्षण घेण्याची इच्छा असणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी भारत सरकारच्या मनुष्यबळ विकास मंत्रालयाच्या पुढाकाराने सुरू करण्यात आलेल्या स्वयम पोर्टलवर (SWAYAM Portal) इयत्ता 9 वी ते पदवी अभ्यासक्रमांसाठी ऑनलाईन कोर्स करता येणार आहे. विशेष म्हणजे हे कोर्स विनामूल्य असणार आहेत. यामध्ये आयआयएम बेंगलोर (IIM Benglore) आणि इंदिरा गांधी मुक्त विद्यापीठांसारख्या (IGNOU) 9 प्रतिष्ठीत संस्था को-ऑर्डिनेटरच्या भूमिकेत असून त्या माध्यमातून विद्यार्थ्यांना सर्वोत्तम शिक्षण देण्यासाठी सरकार प्रयत्नशील आहे.

कोर्स नंतर सर्टिफिकेट मिळणार
विद्यापीठ अनुदान आयोगाने (UGC) विद्यापीठांना त्यांचे 40 टक्के अभ्यासक्रम ऑनलाइन करण्याची परवानगी दिली आहे. या अंतर्गत विद्यापीठे ‘स्वयम पोर्टल’चा वापर करू शकतील. स्वयम पोर्टल मानव संसाधन विकास मंत्रालयाच्या पुढाकाराने चालवले जात आहे. यूजीसीच्या नियमानुसार विद्यार्थी विद्यापीठ, महाविद्यालयीन अभ्यासक्रम करण्यासोबतच पोर्टलवर स्वतः अभ्यास करू शकतील आणि तिथून (SWAYAM Portal Courses) मिळालेले गुणही त्यांच्या पदवीमध्ये ग्राह्य धरण्यात येतील. विशेष बाब म्हणजे विद्यार्थी पोर्टलवरच मोफत अभ्यास करू शकतात, यासाठी कोणतेही शूल्क आकारण्यात येणार नाही. जर एखाद्या कोर्ससाठी सर्टिफिकेट हवं असेल तर 1000 रुपये भरून दिलेल्या ठिकाणी परीक्षा द्यावी लागेल. या परीक्षेमध्ये उत्तीर्ण झाल्यानंतर त्याचे सर्टिफिकेट मिळणार आहे.

‘स्वयम पोर्टल’ म्हणजे काय?
भारत सरकारने फेब्रुवारी 2017 मध्ये स्वयम पोर्टल सुरू केले. याद्वारे नववीच्या वर्गापासून ते पदवी पर्यंतचे विद्यार्थी विविध अभ्यासक्रम ऑनलाईन माध्यमातून मोफत करू शकतात. मनुष्यबळ विकास मंत्रालयाच्या पुढाकाराने हे पोर्टल विकसित करण्यात आले आहे. या माध्यमातून विद्यार्थी 2100 हून अधिक अभ्यासक्रम शिकू शकतात. यासाठी एक हजाराहून अधिक शिक्षकांची नियुक्ती करण्यात आली आहे.
स्वयम हा भारत सरकारने सुरू केलेला एक कार्यक्रम आहे. प्रवेश, समानता आणि गुणवत्ता ही देशातील शैक्षणिक धोरणाची तीन मुख्य तत्त्वे साध्य करण्यासाठी देशातील (SWAYAM Portal Courses) नामांकीत शिक्षकांच्या मदतीने हा कोर्स तयार करण्यात आलेला आहे. काही कारणांमुळे शिक्षणापासून वंचित राहिलेल्यांना सर्वोत्कृष्ट शिक्षणाची संधी देणे, समाजातील शेवटच्या घटकापर्यंत शिक्षण पोहोचवणे हा या मागचा मुख्य उद्देश आहे. डिजिटल क्रांतीच्या माध्यमातून सर्व घटकांना ज्ञान आणि अर्थव्यवस्थेच्या मुख्य प्रवाहात सामील करून घेण्यासाठी स्वयंम

SWAYAM वर या प्रकारामध्ये आयोजित केले जातात अभ्यासक्रम
1) व्हिडीओ लेक्चर.
2) खास तयार केलेले वाचन साहित्य, हे डाउनलोड करता येतं.
3) टेस्ट आणि प्रश्नमंजुषांद्वारे स्व-मूल्यांकन चाचण्या.
4) शंका निरसणासाठी ऑनलाईन डिस्कशन फोरम.

सर्वोत्तम शिक्षण मिळण्यासाठी राष्ट्रीय को-ऑर्डिनेटर म्हणून नियुक्त करण्यात आलेल्या 9 संस्था –
1. AICTE (All India Council for Technical Education) स्वयं शिक्षणासाठी आणि आंतरराष्ट्रीय कोर्ससाठी.
2. NPTEL (National Programme on Technology Enhanced Learning) अभियांत्रिकी विद्यार्थ्यांसाठी.
3. UGC (University Grants Commission) नॉन टेक्निकल पोस्ट ग्रॅज्युएशन कोर्स.
4. CEC (Consortium for Educational Communication) पदवीपूर्व शिक्षणासाठी.
5. NCERT (National Council of Educational Research and Training) शालेय शिक्षणासाठी.
6. NIOS (National Institute of Open Schooling) शालेय शिक्षणासाठी.
7. IGNOU (Indira Gandhi National Open University) दूरस्थ विद्यार्थ्यांसाठी.
8. IIMB (Indian Institute of Management, Bangalore) मॅनेजमेंट विद्यार्थ्यांसाठी.
9. NITTTR (National Institute of Technical Teachers Training and Research) शिक्षकांच्या प्रशिक्षणासाठी.

कोणकोणते कोर्स करू शकता (SWAYAM Portal Courses)
SWAYAM पोर्टलसाठी आर्ट, ह्युमॅनिटी, इंजिनिअरिंग, तंत्रज्ञान, लॉ, मॅनेजमेंट, अॅग्रीकल्चर इत्यादी विषयांचे अभ्यासक्रम उपलब्ध आहेत. त्यासाठी https://swayam.gov.in/ या लिंकद्वारे नोंदणी करता येईल. नावनोंदणी प्रक्रियेचे दोन प्रकार आहेत. पोर्टलवर आधीच निश्चित कालावधीचे अभ्यासक्रम आणि इतर स्वयं-गती अभ्यासक्रम आहेत. निश्चित मुदतीच्या अभ्यासक्रमांना अंतिम मुदत असते. सेल्फ-पेस कोर्सेससाठी वेळ मर्यादा नाही.
कोर्ससाठी प्रमाणपत्र मिळवायचे असेल तर त्याची माहिती आधी द्यावी लागेल आणि नंतर कोर्स यशस्वीरित्या पूर्ण केल्यानंतर, विहित नियमांसह संबंधित संस्थेकडून प्रमाणपत्र प्राप्त केले जाते.
अधिक माहितीसाठी पहा – https://careernama.com