करिअरनामा ऑनलाईन । इस्रोने पुन्हा एकदा आणखी (Chandrayaan 3 Quiz) एक अंतराळात साहस करुन दाखवले आहे. चांद्रयान-3 हे चांद्रयान-2 चे फॉलो-ऑन मिशन आहे जेणेकरुन या माध्यमातून सुरक्षित लँडिंग आणि चंद्राच्या पृष्ठभागावर फिरण्याची एंड-टू-एंड क्षमता प्रदर्शित केली जाईल. हे यान LVM3 द्वारे SDSC SHAR, श्रीहरिकोटा येथून 14 जुलै 2023 रोजी लाँच करण्यात आले आणि दि. 23 ऑगस्ट रोजी भारतीय प्रमाण वेळेनुसार संध्याकाळी 6 वाजून 4 मिनिटांनी हे यान चंद्रावर उतरले. चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर अंतराळ यान उतरवणारा भारत हा संपूर्ण जगात पहिला देश ठरला आहे. चांद्रयान -3 मिशनविषयी तुम्हाला अनेक प्रश्न पडले असतील. तर पाहूया या मिशनविषयी सामान्य ज्ञान वाढवणारे प्रश्न आणि त्याची उत्तरे.
1. चांद्रयान 3 मोहिमेची प्रक्षेपण तारीख कोणती?
A. 24 जुलै 2023
B. 14 जुलै 2023
C. 13 जुलै 2023
D. ०४ जुलै २०२३
उत्तर – B
स्पष्टीकरण : चांद्रयान-3 हे भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) द्वारे 14 जुलै 2023 रोजी प्रक्षेपित होणारी तिसरी चंद्र शोध मोहीम आहे.
2. चांद्रयान 3 मोहिमेचे रोव्हर कोणत्या नावाने ओळखले जाते?
A. विक्रम
B. भीम
C. प्रज्ञान
D. ध्रुव
उत्तर – C
स्पष्टीकरण (Chandrayaan 3 Quiz) : ISRO चेअरमनच्या म्हणण्यानुसार, चांद्रयान 2 मोहिमेच्या सन्मानार्थ लँडरसाठी विक्रम आणि रोव्हरसाठी प्रग्यान ही नावे दिली आहेत.
3. लँडर आणि रोव्हरचे मिशन लाईफ कशाशी समान आहे?
A. 14 पृथ्वी दिवस
B. २४ पृथ्वी दिवस
C. १६ पृथ्वी दिवस
D. १२ पृथ्वी दिवस
उत्तर : A
स्पष्टीकरण : इस्रोच्या अधिकाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार लँडरचे मिशन लाइफ एक चंद्र दिवस आहे, जे पृथ्वीवरील 14 दिवसांच्या समतुल्य आहे.
4. चांद्रयान-3 साठी कोणते लाँचर वापरले आहे?
A. GSLV
B. LVSM
C. GSLV-Mk3
D. PSLV
उत्तर : C
स्पष्टीकरण : चांद्रयान-3 साठी निवडलेले लाँचर GSLV-Mk3 आहे, जे एकात्मिक मॉड्यूलला सुमारे 170 x 36500 किमी आकाराच्या अंडाकृती पार्किंग ऑर्बिटमध्ये (EPO) ठेवेल.
5. चांद्रयान-3 च्या मोहिमेची उद्दिष्टे?
A. चंद्रावर फिरणारे रोव्हर दाखवण्यासाठी आणि
B. चंद्राच्या पृष्ठभागावर सुरक्षित आणि मऊ लँडिंग दाखवण्यासाठी
C. जागेवरच वैज्ञानिक प्रयोग करणे.
D. वरील सर्व
उत्तर : D
6. चांद्रयान 3 मोहिमेसाठी किती खर्च आला?
A. 1200 कोटी
B. 960 कोटी
C. 600 कोटी
D. 540 कोटी
उत्तर : C
स्पष्टीकरण : चांद्रयान 3 मोहिमेची किंमत चांद्रयान 2 मोहिमेपेक्षा कमी आहे जी 960 कोटींपेक्षा जास्त होती.
7. चांद्रयान 3 चे एकूण वजन किती आहे?
A. 4,100 किलोग्रॅम
B. 3,900 किलोग्रॅम
C. 2,190 किलोग्रॅम
D. 5,200 किलोग्रॅम
उत्तर : B
स्पष्टीकरण : एकट्या प्रोपल्शन मॉड्यूलचे वजन 2,148 किलो आहे आणि लँडर आणि रोव्हर हे दोन्ही लँडर मॉड्यूलमध्ये आहेत, ज्याचे वजन 1,752 किलोग्रॅम आहे.
8. ती एक गोष्ट चांद्रयान 3 मध्ये काय आहे आणि चांद्रयान 2 मध्ये नाही?
A. लेसर डॉपलर वेलोसिमीटर (LDV)
B. लेसर-आधारित इंटरफेरोमेट्री
C. प्रचंड कंपनसंख्या असलेल्या (ध्वनिलहरी) डॉपलर पद्धती
D. आण्विक टॅगिंग वेलोसिमेट्री
उत्तर : A
स्पष्टीकरण : चांद्रयान-3 साठी लँडरमध्ये फक्त चार थ्रोटल-सक्षम इंजिन असेल, जे लेझर डॉप्लर व्हेलोसीमीटर (LDV) ने सुसज्ज असतील. (Chandrayaan 3 Quiz)
9. चांद्रयान 3 मध्ये खालीलपैकी कोणती गोष्ट समाविष्ट नाही?
A. रोव्हर
B. लँडर
C. ऑर्बिटर
D. वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर : C
स्पष्टीकरण : इस्रोच्या म्हणण्यानुसार, चांद्रयान-2 मध्ये लँडर विक्रम, एक ऑर्बिटर आणि रोव्हर प्रज्ञान बसवण्यात आले होते, तर चांद्रयान-3 फक्त रोव्हर आणि लँडर घेऊन जाईल. तसेच, चांद्रयान-2 सह प्रक्षेपित केलेले ऑर्बिटर अजूनही वापरात असेल.
10. प्रोपल्शन मॉड्यूलची रचना काय असेल?
A. बाजुला सोलर पॅनेल असलेली बॉक्ससारखी रचना ज्यामध्ये वर सिलिंडर आहे
B. सर्व बाजूंनी सौर पॅनेल असलेली आयताकृती रचना
C. वर गोल असलेला घन
D. वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर : A
स्पष्टीकरण : प्रोपल्शन मॉड्युल ही एक बॉक्ससारखी रचना आहे ज्याच्या एका बाजूला एक विशाल सोलर पॅनेल आहे आणि वर एक मोठा सिलेंडर आहे. इंटरमॉड्यूल अडॅप्टर कोन म्हणून ओळखला जाणारा सिलेंडर लँडरच्या माउंटिंग फ्रेमवर्क म्हणून काम करेल.
11. चांद्रयान 3 मोहिमेचे संचालक कोण आहेत?
A. वीरमुथुवेल
B. एम वनिता
C. रितू करिधल
D. के. सिवन
उत्तर : C
स्पष्टीकरण : रितू खरीधल या भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) मधील प्रमुख शास्त्रज्ञ आहेत. ती या वर्षी चांद्रयान-३ च्या प्रक्षेपणाचे नेतृत्व करणार आहे.
12. चांद्रयान 3 चंद्रावर कुठे उतरेल?
A. दक्षिण ध्रुवाजवळ
B. उत्तर ध्रुवाजवळील
C. विषुववृत्तीय प्रदेशात
D. वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर : A
स्पष्टीकरण : या मोहिमेचा उद्देश चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवाचा शोध घेणे हा आहे. याचे कारण असे की चंद्राचा दक्षिण ध्रुव पाण्याच्या बर्फाने समृद्ध आहे, जो भविष्यातील चंद्राच्या शोधासाठी एक मौल्यवान संसाधन आहे. उत्तर ध्रुवाच्या तुलनेत दक्षिण ध्रुवाचा शोधही कमी आहे, त्यामुळे तेथे उतरण्याची बरीच वैज्ञानिक क्षमता आहे.
13. चांद्रयान 3 मोहिमेत इस्रोसमोर कोणती आव्हाने असतील?
A. चंद्राचा पृष्ठभाग अतिशय कठोर आहे, आणि लँडर आणि रोव्हरला अत्यंत परिस्थितीचा सामना करण्यास सक्षम असणे आवश्यक आहे.
B. लँडिंग साइट चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवाजवळ आहे, जो एक अतिशय दुर्गम आणि अनपेक्षित प्रदेश आहे.
C. लँडर आणि रोव्हरला (Chandrayaan 3 Quiz) पृथ्वीशी संवाद साधण्यास सक्षम असणे आवश्यक आहे, परंतु चंद्राचे वातावरण खूपच पातळ आहे, ज्यामुळे संप्रेषण कठीण होईल.
D. वरील सर्व.
उत्तर : D
स्पष्टीकरण : चांद्रयान 3 मोहिमेला अनेक आव्हानांना सामोरे जावे लागेल, ज्यात चंद्राचा कठोर पृष्ठभाग, दुर्गम लँडिंग साइट आणि दळणवळणाची कठीण परिस्थिती यांचा समावेश आहे.
14. चंद्रावर अवकाशयान यशस्वीपणे उतरवणारा चौथा देश कोणता?
A. चीन
B. भारत
C. रशिया
D. यूएसए
उत्तर : B
स्पष्टीकरण : चंद्रावर अवकाशयान यशस्वीपणे उतरवणारे पहिले तीन देश म्हणजे युनायटेड स्टेट्स, रशिया आणि चीन. 7 सप्टेंबर 2019 रोजी चांद्रयान 2 लँडर विक्रम यशस्वीरित्या चंद्राच्या पृष्ठभागावर उतरला तेव्हा भारत असे करणारा चौथा देश बनला.
15. चांद्रयान 3 मध्ये लँडर आणि रोव्हरद्वारे कोणती वैज्ञानिक उपकरणे वाहून नेली जातील?
A. पृष्ठभाग विज्ञान उपकरणे
B. वायुमंडलीय विज्ञान उपकरणे
C. जल विज्ञान साधने
D. वरील सर्व
उत्तर : D
स्पष्टीकरण : चांद्रयान 3 मोहिमेमध्ये चंद्राचा अभ्यास करण्यासाठी विविध वैज्ञानिक उपकरणे असतील. ही उपकरणे लँडर आणि रोव्हरद्वारे वाहून नेली जातील आणि ते चंद्राच्या पृष्ठभागाची रचना आणि चंद्राच्या वातावरणाची रचना आणि गतिशीलता आणि चंद्रावरील पाण्याच्या बर्फाचा शोध घेतील.
16. चांद्रयान 3 केव्हा लँड झाले?
A. 29 ऑगस्ट 2023
B. 25 ऑगस्ट 2023
C. 23 ऑगस्ट 2023
D. 24 ऑगस्ट २०२३
उत्तर : C
स्पष्टीकरण : चांद्रयान-3, दि. 23 ऑगस्ट रोजी संध्याकाळी 6.04 च्या सुमारास चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवीय प्रदेशावर मऊ आणि यशस्वीरित्या लँड झाले आहे.
17. चांद्रयान-2 ने चांद्रयान-3 चे स्वागत कसे केले?
A. हॅलो बडी! (Hello Buddy!)
B. हाय बडी! (Hi Buddy)
C. स्वागत आहे मित्रा! (Welcome Buddy)
D. अरे मित्रा! (Hey Buddy!)
उत्तर : C
स्पष्टीकरण : ISRO ने माहिती दिली की चंद्राच्या कक्षेत असलेल्या चांद्रयान-2 ऑर्बिटरने चांद्रयान-3 लँडर मॉड्यूल विक्रमशी त्याच्या पोटातील रोव्हरसह कनेक्शन स्थापित केले आहे.
18. चांद्रयान-3 मोहिमेसाठी किती खर्च आला?
A. $74 दशलक्ष
B. $65 दशलक्ष
C. $72 दशलक्ष
D. 58 दशलक्ष
उत्तर : A
स्पष्टीकरण : इस्रोचे माजी अध्यक्ष के सिवन यांच्या मते, मिशनचा अंदाजे एकूण खर्च $74 दशलक्ष आहे.
19. चांद्रयान 3 मिशनच्या मागे असलेली रॉकेट वुमन कोण आहे?
A. मौमिता दत्ता
B. रितू करिधल (Chandrayaan 3 Quiz)
C. नंदिनी हरिनाथ
D. टेसी थॉमस
उत्तर : B
स्पष्टीकरण : रितू करिधल या ज्येष्ठ शास्त्रज्ञ आहेत, ज्यांना ‘रॉकेट वुमन ऑफ इंडिया’ म्हणूनही ओळखले जाते. तिने इतर शास्त्रज्ञांसह चांद्रयान-3 मोहिमेचे यशस्वी नेतृत्व केले.
20. लँडर विक्रमने चंद्राच्या पृष्ठभागाला किती वाजता स्पर्श केला?
A. 6:02 PM IST
B. 6:04 PM IST
C. 6:05 PM IST
D. 6:06 PM IST
उत्तर : B
स्पष्टीकरण : 23 ऑगस्ट 2023 रोजी संध्याकाळी 5.45 च्या सुमारास उर्जायुक्त उतरणे सुरू झाले आणि संध्याकाळी 6:04 च्या सुमारास सॉफ्ट लँडिंग झाले.
अधिक माहितीसाठी पहा – https://careernama.com
